5 bước thưởng thức một tách trà chánh niệm

 “Ai đang thưởng trà?” – Hãy hỏi chính bạn câu hỏi này với mỗi ngụm trà. Khi thấy mình đang nghĩ đến một ai đó, hãy buông ý nghĩ về người ấy xuống. Đôi lúc, bạn cần được nghỉ ngơi, tách rời khỏi câu chuyện của họ. Nếu không, tách trà của bạn sẽ chẳng còn chút gì thư giãn nữa.

Thường xuyên tự đối thoại trong tâm những câu chuyện về trách nhiệm, nghĩa vụ này khác của bản thân khiến ta mòn mỏi. Phải, chúng ta có thể là cha là mẹ, là bác sĩ, là nhân viên, là người phục vụ v.v.. nhưng trong cốt tủy, chúng ta hơn như thế nhiều. Ta là “những con người biết thở” như nhà thơ Rumi từng nói. Dù câu chuyện đời bạn là gì đi nữa, bạn luôn luôn quan trọng hơn câu chuyện ấy. Hãy kết nối và luôn kết nối với con người biết thở của bạn khi bạn thưởng thức trà.

“Chỉ là như vậy,” hãy nhắc nhở mình trong mỗi ngụm trà. “Chỉ là như vậy.” Hãy ngồi xuống và hít thở nhẹ nhàng như một bông hoa trên đồng cỏ đang đón nắng mặt trời.

Nếu đã từng nghe bài giảng của thầy Thích Nhất Hạnh, chắc chắn bạn sẽ chứng kiến những yếu tố của thiền trà. Trong lúc giảng bài, Thầy thường ngừng lại và rót một tách trà. Rồi Thầy chậm rãi nâng chén trà trên tay, từ tốn thưởng thức từng ngụm trà trước sự chứng kiến của hàng trăm học trò đang quan sát từng cử động của thầy. Đôi lúc, thầy nâng tách trà bằng cả hai tay, thể hiện sự chú tâm hoàn toàn vào nơi tách trà ấy.

Thầy hoàn toàn buông thư khi thưởng trà. Thầy chẳng hề dùng thời gian uống trà để chuẩn bị một bài giảng kế tiếp. Một sự thư giãn thật sự như vậy còn hiệu quả hơn nhiều lần so với việc sử dụng thời gian để suy nghĩ kế tiếp mình phải làm gì. Khi tách hẳn ra khỏi ý niệm, dù chỉ giây lát, bạn sẽ bước vào những tầng tâm thức sâu hơn của chính mình. Điều này cho phép bạn được nói, được di chuyển và hành động chân thật với chính mình.

Thầy làm được như vậy trước sự chứng kiến của hàng trăm môn sinh. Hãy thử xem bạn có thực hiện được như vậy với ai đó (hoặc một mình) khi thưởng trà không. Đây là 5 bước bạn có thể thử khi tách trà thơm nóng của bạn đã sẵn sàng:

1.  Dừng lại
Dành một chút thời gian bên tách trà của bạn trước khi thưởng trà. Bạn hãy xem lúc này chính là một thời xả thiền cũng như chính là lúc buông thư nghỉ ngơi. Ngay cả nếu bạn đã tọa thiền vào buổi sáng thì lúc 3 giờ chiều, bạn cũng cần một chút buông thư. Với một vài hơi thở trong chánh niệm, bạn có thể kết nối lại với không gian tọa thiền lúc sáng.

2.   Cảm nhận mối tương liên trong bản thể của tách trà (Thầy Thích Nhất Hạnh gọi là Giáo lý Tương Tức – mọi vật tồn tại nhờ tương quan với nhau.)

Hãy quán sát sự tương liên của những giọt mưa, ánh nắng mặt trời và đất đai mà tạo ra được ngụm trà thơm này, rồi đôi tay của những người nông dân trồng trà, hái trà, chuẩn bị trà, đóng gói trà, vận chuyển và phân phối trà. “Cả một vũ trụ được nhìn thấy trong một bông hoa,” Thầy đã viết như thế trong tác phẩm Tâm Tình với Đất Mẹ (Love Letter to the Earth). Cách nhìn thế giới như thế thật nhẹ nhàng và cũng là cách để thực tập nhìn mọi vật với cùng một nhãn quan, kể cả người đang ngồi thưởng trà chung với bạn.

3.  Cảm nhận mối tương liên trong bản thể của chính bạn.

Toàn bộ hạnh phúc, bất hạnh hay những căng thẳng lo âu của bạn đều do thái độ sống và quan điểm của bạn mà ra cả. Trạng thái tâm của bạn lại ảnh hưởng đến sự cảm nhận của người khác về bạn ra sao. Xả bỏ bớt quan điểm và thành kiến đi. Hãy cảm nhận sự căng thẳng đang tan biến dần. Hãy để nó lạc trôi, cảm nhận nó đang rơi xuống mặt đất.

4.   Thưởng thức những ngụm trà đầu tiên.

“Ngay bây giờ và ở đây, thưởng thức giây phút thực tại là công việc quan trọng nhất của bạn,” Thầy đã nói thế trong Giáo Lý Tương Tức. Hãy để hương thơm của tách trà lấp đầy tâm trí bạn cho đến khi không còn nơi nào để chứa đựng những ý nghĩ nữa. Hãy biến tâm trí chất đầy niệm tưởng trở thành một tâm trí lấp đầy vị trà thơm.

5.  Buông thư và mở rộng tâm thức.

Hãy giữ thinh lặng khi nhấp những ngụm trà đầu tiên. Quan sát sự mở rộng tâm thức đưa những lo lắng, trở ngại nhất thời của chúng ta vào trong mối tương liên. Khi thư giãn, bạn sẽ thấy mình sáng tạo hơn, tích cực hơn và có thể nhận ra nhiều khả năng để giải quyết các tình huống hơn. Hãy xem thời gian thưởng trà là một phần quan trọng và là phần hiệu quả trong một ngày của bạn. Nếu có thể thoát ra khỏi những khuôn mẫu và những mô thức đang đóng bao bạn dù chỉ trong giây lát, bạn sẽ quay lại với công việc của mình với một tâm thức sảng khoái tươi mới hơn.

Những khoảng buông thư ngắn để thiền định trong một ngày có tác dụng như các van áp xuất làm trống đầu óc và giúp bạn tìm được tự do. Vì vậy nếu bạn có thể áp dụng 5 bước này vào những hoạt động khác trong đời sống hàng ngày, chẳng hạn như khi dùng cơm tối, khi rửa bát đĩa hay ngay cả khi ngồi trên xe bus, đó đều là những cơ hội rất tốt để thực hành buông thư và tĩnh lặng.

Joseph Emet | tháng 9, 2017 - Chân Như chuyển ngữ