Những khoảng lặng...

Chuyện kể rằng, có một vị vua nọ ban chiếu chỉ mở cuộc tranh tài xem trong thần dân ai có thể vớt mặt trăng trong đáy nước hồ. Rất nhiều kẻ sĩ người hiền tài cùng tham gia thi thố vớt trăng trong nước hồ mà chẳng ai thắng cuộc. Cuối cùng, một ngày kia, cũng có một kẻ vớt được trăng lên, vua khen tài giỏi và trọng thưởng. Vị này hỏi: “Khởi bẩm hoàng thượng, ngài đã tính làm gì tiếp theo với mặt trăng này chưa?”, vị vua nghĩ một chập rồi trả lời: “quả thật trẫm cũng chưa nghĩ ra sẽ làm gì tiếp theo với mặt trăng này!”. Đọc truyện vớt trăng nơi đáy nước mà chột dạ, tự hỏi không biết mình đã có bao nhiêu thứ tương tự như mặt trăng! Vớt lên rồi chẳng biết làm gì với chúng, hoặc vui sướng chốc lát khi vớt được “trăng” lên rồi chẳng mấy chốc lại chán chường đi tìm những “mặt trăng” khác. Cuộc sống khắc khoải trong kiếm tìm triền miên và sở hữu cho bằng được nhiều thứ, từ giản đơn đến cao siêu phức tạp, để khi nắm được chúng rồi, con người lại tiếp tục hành trình đằng đẵng đi tìm và sở hữu những “mặt trăng” khác….

Nghe cô giáo trách nhẹ con gái nhỏ: “Vì sao đoạn nhạc này có dấu lặng mà con quên không nghỉ?”. Ừ nhỉ, thì ra dấu lặng cũng có vai trò quan trọng lắm! Đôi khi chỉ cần một dấu lặng thôi, bản nhạc trở nên say đắm lòng người. Người nghệ sĩ chơi đàn thiếu một dấu lặng, có khi bản nhạc mất đi toàn bộ cái hồn mà nhà soạn nhạc muốn trao gửi.  Nếu xem cuộc sống là một bản nhạc thì có bao giờ ta chấm phá vào đó một vài dấu lặng? Có bao giờ ta dừng lại một chút để thở thật đều, thật nhẹ và lặng lẽ ngắm những tia nắng trong trẻo đầu tiên của ban mai hay lắng nghe trọn vẹn trong chánh niệm bản giao hưởng số 6 của Beethoven? Trong lúc vội vã đi tìm và sở hữu vô số thứ vật chất bên ngoài, phải chăng ta đã quên tìm kiếm chính mình?

Cũng không trách cứ được, vì rằng ta đang bị cuốn phăng về phía trước và hiếm ai muốn bị xem là “chậm chân” trong chuyến tàu tốc hành của cuộc sống thị dân. Chúng ta lao về phía trước, đôi khi cũng không biết đi đâu và vì sao mình phải làm như thế. Đơn giản là chúng ta phải đi theo đám đông để vớt trăng nơi đáy nước và dường như không có đủ thời gian để suy ngẫm. Các tiến bộ về khoa học kỹ thuật cũng hỗ trợ đáng kể cho vận tốc lao nhanh về phía trước của con người. Cách đây hơn 3 thập kỷ, chúng ta vẫn liên lạc với nhau bằng điện tín, những bức điện khó hiểu như mật thư vì luôn kèm theo các mã rắc rối và không bỏ dấu luôn là mục tiêu chinh phục đầy tự hào của đám nhi đồng, trong đó có tôi. Cách đây 1 thập kỷ, không ai tin rằng có thể tồn tại một cái gì đó gọi là mạng xã hội, nơi mà mọi người trên hành tinh đều có thể biết được bạn đang ở đâu, làm gì, nghĩ gì chỉ trong 10 giây với những âm thanh, hình ảnh đặc tả vô cùng sinh động. Căn nhà tâm thức của chúng ta đầy ắp những cánh cửa sổ mở toang, đón gió mới trong lành nhưng cũng có cả những ngọn gió mang theo mùi của nhiễm ô.

Hiếm ai dám sống chậm vì sợ đủ thứ….

Nhẩn nha hát bài hát “Bay vào ngày xanh”, sao mà đáng yêu! “Để em về nghe, ngày xưa bé bỏng. Một ô cửa xanh, chập chờn hoa nắng. Để em về nghe, mùa đông phố cổ. Mẹ đang ngồi đan, lặng im đêm gió…”

…..Bỗng muốn quay về ngày xưa ấy, rất xa xưa để có được thật nhiều khoảng lặng vô tư, được nằm ngủ bình yên trên chiếc phản gỗ của bà, không có máy lạnh, chỉ có quạt nan bà ru ngủ mà sao mát rười rượi. Nhớ dáng mẹ nghiêng nghiêng trên chiếc xe đạp cũ rồi muốn được đội nón lá đạp xe đạp rong ruổi trên đường phố, quên hết động cơ xe máy, xe ô tô; Muốn được múc nước rửa chân từ cái thùng phi cũ của mẹ, được ăn sắn dây đào lên từ vườn nhà bà, ăn cốc chè đậu đen thơm phức từ tay bà nấu, muốn được ngửi mùi hoa thiên lý bên ô cửa chập chờn hoa nắng, được chơi đèn kéo quân và phá cỗ dưới ánh trăng…. Đơn giản thế thôi nhưng sao mà xa xôi….

Rộn Ràng Mùa Xuân

Buổi sáng thức giấc trong tiếng trống lân thúc dục rộn rã, tiếng trẻ huyên náo trên phố nhỏ, mùi hương trầm hòa quyện hoa thơm ngát và tiếng chuông trong vắt mẹ gõ trước khi cầu nguyện! Mùa xuân đã đến thật rồi!

Tôi mở rộng cửa sổ cố gắng hít thở thật sâu  luồng không khí trong trẻo của tiết xuân. Trời Sài gòn xanh ngắt, nắng trong vắt, một không gian tươi mát tràn trề ôm ấp con người, luồn qua từng tế bào, từng sợi tóc. Mùa xuân! Khoảng khắc rất đặc biệt trong năm của xứ sở nhiệt đới. Nắng trong mà không gắt, mặt trời ở đó mà không gian vẫn mát rượi. Càng về gần giao thừa, các con đường càng vắng vẻ, bình yên ngủ trong những vòm cây, tán lá xanh miên man.

Trong bếp, mẹ lúi húi nấu nướng chuẩn bị cúng ông bà tổ tiên, sửa sang lại mâm ngũ quả đón giao thừa. Gương mặt mẹ phảng phất niềm vui.  Ngắm mẹ tôi thấy bình an. Mẹ có mặt ở đó, mẹ đã là một phần không thể thiếu của mùa xuân, mẹ là mùa xuân, là một phần không thể thiếu trong đời tôi. Mẹ dành phần làm hết, chỉ nhắc đưa cháu đi xem múa lân…



Múa lân tại Chợ Lớn Sài Gòn



Nhà tôi nằm ngay trung tâm Chợ Lớn, mọi người vẫn hay gọi là China town. Sáng sớm 30 tết năm nào cũng  thế, một số của tiệm của người Hoa vẫn thường thuê các đoàn Lân sư rồng về múa để lấy cái may mắn cho cả năm. Các buổi biểu diễn thường diễn ra ngay trên đường phố, rất đông vui mà mộc mạc. Các đoàn xe lân sư rồng Hằng Anh Đường, Nhơn Nghĩa Đường, Dũng Anh Đường, Hòa Hùng Đường, Thắng Nghĩa Đường v.v.. lần lượt kéo đến cùng thử sức anh tài. Người ta quây lại xem rất đông, già trẻ lớn bé đều yêu thích xem múa lân đường phố, vừa vui, vừa miễn phí mà lại thật là hấp dẫn. Có lẽ đó cũng là một nét văn hóa hết sức đặc trưng của người Hoa sống tại chợ Lớn, Sài gòn. Không có múa lân, sao gọi là mùa xuân? 

 Các con rồng rực rỡ vàng đỏ lấp lánh dài đến cả hơn hai chục mét uốn lượn mềm mại trên những đôi tay điêu luyện của các các em thiếu niên, đứa nào cũng mồ hôi nhễ nhại vì nhảy múa liên tục trong trang phục khá cầu kỳ. Đứa đánh trống, đánh chiêng, đứa mặc đồ lân, đội mũ lân, đứa múa rồng di chuyển thoăn thoắt trong tiếng trống rộn rã…. Đoàn nào biểu diễn xong lại lục tục nhanh chóng thay đổi quần áo và nhảy lên xe tải để tiếp tục di chuyển đến điểm biểu diễn khác. Hết đoàn lân sư rồng này đến đoàn khác kéo nhau diễu hành trên các con phố Chợ Lớn, các chú Lân oai phong hùng dũng đi đầu kéo theo sau rồng lớn, rồng nhỏ nô nức hòa nhịp với tiếng trống dồn dập, náo nức lòng người!



Thu dọn để chuyển đến điểm biểu diễn khác



Nhìn về hướng quận 1, dọc theo cung đường Trần Hưng Đạo,  gần như nhà nào cũng trưng vài chậu hoa trước cửa, màu vàng rộ của hoa cúc mâm xôi, hoa mai, hoa hướng dương, màu hồng của thược dược, màu trắng tinh khiết của lan hồ điệp, màu xanh của những chậu quất trĩu quả tạo nên một không gian đậm sắc xuân Sài gòn. Quán xá vỉa hè trống trải và quang đãng, đâu đó chỉ còn lại mấy hàng xén cố gắng bán thêm chút chuông, khánh, vài câu đối và bao lì xì trước khi dọn hàng nghỉ đón năm mới.

…Mẹ đã gọi về ăn cơm rồi! Bữa cơm cuối năm của mẹ luôn đầy ắp hương vị Bắc, năm nào cũng vậy, mặc dù sống ở miền Nam đã khá lâu: chân giò ninh măng lưỡi lợn vừa chín tới, giò thủ chính tay mẹ làm, gà luộc lá chanh thơm, bánh trưng rán ăn với hành tím chính tay mẹ muối….Sao mà ngon quá mẹ ơi!

Mùa xuân đã ùa về, gió xuân mát rượi len lỏi trong từng ngóc ngách, trên từng ngọn cây, mái nhà. Con gái hỏi: “Bà ơi, giao thừa có trăng không?”, bà cười lắc đầu.  “Vậy con vẽ pháo bông tặng bà thay cho ông trăng nhé!”….

Thời Gian

Tôi vẫn cố gắng thách thức thời gian bằng cách ngủ trễ hơn và dậy sớm hơn. Chạy đua với thời gian, tôi thách thức nó và… bối rối vì nó. Một ngày thật ngắn ngủi và có vô số thứ phải làm, những thứ tôi yêu thích và muốn làm và những thứ tôi buộc phải làm dù chẳng mấy hứng thú. Đó là nghịch lý của cuộc đời.

Không ai có thể vượt qua thời gian hoặc chiến thắng nó. Nó là bất khả chiến bại. Ai rồi cũng phải chết, chỉ có thời gian là tồn tại.

Ngắm nhìn bức ảnh cùng con gái bé nhỏ đứng trước biển, tôi - một người đàn bà xấp xỉ tuổi tứ tuần và con gái bé bỏng 6 tuổi của tôi đang nhìn ra đại dương mênh mông, bàn chân nhỏ xinh của con gái in trên cát trắng, một cảm xúc trào dâng nghẹn ngào. Không thể chiến thắng được cái tất yếu của cuộc đời. 30 năm nữa, người đàn bà trong ảnh này sẽ trở nên già nua, nhăn nheo và lọm khọm; cô con gái bé nhỏ rồi sẽ lớn lên, và biết đâu cũng sẽ đứng trước biển với đứa con bé nhỏ của nó. Ta sẽ biến mất khỏi cuộc đời này, chia tay với người ta yêu thương.

Tất cả các thế hệ đi qua, đều kết thúc như thế, buồn hay vui? Hay chẳng có gì vui hay buồn vì đó vốn dĩ là quy luật của tự nhiên. Hôm nay ta nhìn thấy cha mẹ bên nhau đầm ấm hạnh phúc trong ngôi nhà nhỏ, ta thấy cả gia đình ríu rít quây quần dùng bữa tối cùng nhau. Nhưng rồi có thể có mãi được những giây phút tuyệt đẹp ấy? Không! không thể níu kéo những điều tốt đẹp đó lại. Cha mẹ rồi cũng bỏ ta mà đi, rời bỏ thân xác tạm bợ này mà rời xa ta. Nào ai có thể níu kéo được thời gian?

Hãy nhìn vào những bức ảnh ấy, những kỷ niệm ấy để lưu giữ mãi tình yêu. Hãy yêu thương và dành thời gian cho họ khi còn kịp, hãy tha thứ khi có thể và hãy yêu vô điều kiện. Tình yêu với những người ruột thịt luôn vô điều kiện, không có gì để tính toán. Họ đến và đi qua cuộc đời ta. Mọi sự luyến tiếc có thể là vô ích. Chỉ hãy cố gắng dành cho họ tất cả những gì ta có, nhất là thời gian, cái hữu hạn quý giá! Hãy dành cho họ những suy nghĩ tốt đẹp nhất, sự quan tâm chân thành nhất, sự nhẫn nhục trước khiếm khuyết của họ để hồ hởi tha thứ.

Một mai này ta sẽ chẳng có cơ hội để làm những điều đó nữa dù chỉ là một lời nghẹn ngào xin lỗi.

Thời gian ơi, sao mà mi nghiệt ngã. Muốn ôm giữ mãi con gái bé nhỏ của mình và ước gì nó cứ 6 tuổi mãi để luôn được xiết chặt nó trong tay, nựng nó, hôn lên má và mái tóc của nó. Ước gì tuổi mình cứ giữ mãi thế này để trải nghiệm cuộc đời này một cách sâu lắng nhất. Ngày qua ngày, nhìn thấy con gái lớn lên đồng nghĩa với việc chứng kiến cha mẹ mình già cỗi theo năm tháng. Không thể níu kéo thời gian!

Thầy giáo hỏi “những hòn đá tảng lớn nhất trong đời bạn là gì?”, một câu hỏi tưởng chừng đơn giản, ai cũng biết nhưng hiếm ai biết làm gì với những “big rocks” đó trong đời mình. Vẫn lại xoay quanh việc quản lý quỹ thời gian có hạn của cuộc đời để sống sao có ý nghĩa nhất và không bao giờ phải hối tiếc. Thầy giáo lại hỏi “bạn lắng nghe để hiểu người khác hay bạn lắng nghe để toan tính trả lời?”, “Emotional Bank account của bạn nhiều hay ít?”. Những khái niệm ấy thật sự khiến tôi phải suy nghĩ lại về tình yêu của mình dành cho những người thân yêu. Mình có yêu họ, hiểu họ thực sự hay mình chỉ yêu mình và chỉ lắng nghe tiếng nói của chính mình? Mình có mặc định tình yêu của cha mẹ quá nhiều chăng?

Lúc nào cũng bận rộn nhưng bận rộn để làm gì? Sự bận rộn đó có dành cho những hòn đá tảng lớn nhất của cuộc đời mình không? Mình đã làm được gì cho cuộc đời, cho người mình yêu thương và cho cả tha nhân?